هر آنچه باید درباره سبدگردانی در بورس بدانید

• شنبه 8 دی 1397
• 1303

به‌بیان‌دیگر سبدگردانی عبارت از تصمیم به خرید، فروش یا نگهداری اوراق بهادار به‌نام سرمایه‌گذار معین توسط سبدگردان در قالب قراردادی مشخص، جهت کسب انتفاع برای سرمایه‌گذار است و منظور از سبد اختصاصی، مجموع دارایی‌های موضوع سبدگردانی(اعم از وجه نقد، سهام، اوراق خزانه، صندوق‌های سرمایه‌گذاری، اوراق سکه بهار آزادی و ...) است که به مشتری معینی تعلق دارد.

سبدگردانی، همان‌طور که از نامش پیداست، چیدمان صحیح دارایی‌ها در قالب یک سبد مشخص است که مالکیت آن کاملا متعلق به سرمایه‌گذار بوده و میزان هر یک از دارایی‌ها و زمان خریدوفروش آن‌ها نیز به‌دقت توسط سبدگردان تعیین و پایش می‌شود. ارائه این خدمت‌ مالی به سرمایه‌گذاران در جهان قدمتی بیش از نیم‌قرن دارد، اما در بازار نوپای ایران پس از تجربه ایجاد صندوق‌های سرمایه‌گذاری مشترک، اخیرا «سبدگردانی» مورد توجه قرار گرفته است؛ هرچند تا پیش‌ازاین نیز تجربه سبدگردانی به‌طور غیررسمی در یک دهه اخیر در بورس تهران وجود داشته است.

سبدگردانی فرآیندی است که طی آن فرد خبره در امر سرمایه‌گذاری با همکاری تیمی از تحلیل گران حرفه ای و بر اساس خصوصیات، سطح ریسک‌پذیری و سرمایه هر سرمایه‌گذار، سبدی مناسب از دارایی های متنوع برای او تشکیل داده و به‌صورت مستمر بر آن نظارت و اعمال مدیریت می‌کند. همچنین، با توجه به تغییر عوامل اثرگذار بر محیط سرمایه‌گذاری، تصمیمات لازم در جهت رسیدن به اهداف سبد و افزایش ارزش آن از طرف مدیر اتخاذ می‌شود.

مزیت عمده سبدگردانی در استفاده از توان حرفه‌ای مدیر سبد و مشاوره‌های تیم مدیران سرمایه‌گذاری است. این مسئله باعث می‌شود که تمام تصمیمات گرفته‌شده با دقت و بررسی لازم بر روی گزارش‌های مالی و اخبار بازار سرمایه به انجام برسد و در واقع ارجحیت و تمایز سبدگردانی نسبت به سرمایه‌گذاری انفرادی یا از طریق سایر نهادهای بازار سرمایه در همین نکته نهفته است.
مزیت عمده سبدگردانی در استفاده از توان حرفه‌ای مدیر سبد و مشاوره‌های تیم مدیران سرمایه‌گذاری است 

همان‌طور که اشاره شد، در فرآیند سبدگردانی برای هر یک از سرمایه‌گذاران، به‌صورت جداگانه سبدی تشکیل می‌شود که ترکیب آن با توجه به سطح ریسک‌پذیری سرمایه‌گذار و میزان سرمایه او تعیین و نظرات شخصی او در مورد سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود؛ این‌یک تفاوت مهم در سبدگردانی نسبت به صندوق‌ها مشترک است. از این‌رو خدمت سبدگردانی ساختاری منسجم‌، دقیق‌تر و درعین‌حال منعطف‌ و منصفانه‌تر با در نظر گرفتن خصوصیات فردی مشتری به وی پیشنهاد می‌دهد.

از آنجا که سبدگردانی، مدیریت اختصاصی دارایی های اشخاص بوده و هزینه بالاتری نسبت به سایر خدمات قابل ارائه از جمله صندوق های سرمایه گذاری دارد در نتیجه شرکت‌های سبدگردان حداقلی از سرمایه‌ را برای پذیرش لحاظ می‌کنند. (بعنوان مثال از 500 میلیون تومان به بالا) از سوی دیگر به دلیل شرایط خاص قراردادهای سبدگردانی این خدمت الزاما مناسب تمامی سرمایه گذاران نیست زیرا مدت زمان قرارداد یک سال بوده و در صورت خروج پیش از دوره اتمام قرارداد محدودیت هایی در زمان خروج اعمال خواهد شد. علاوه بر این، دید بلندمدت متقاضی استفاده از این خدمت در کنار شناخت نسبی او از سازوکار بازار سرمایه پیش نیازهای دیگری است که عدم وجود آنها امکان ارائه خدمات در این حوزه را محدود می کند.

گرچه سبدگردانی را می توان یکی از با ارزش ترین خدمات قابل ارائه در حوزه مدیریت دارایی دانست اما این موضوع نافی ارزش سایر خدمات قابل ارائه در این حوزه نیست. صندوق های سرمایه گذاری مشترک نیز می توانند منافع بسیاری برای متقاضیان سرمایه گذاری در بورس خلق کنند که دست کمی از خدمات سبدگردانی ندارد. در واقع می توان این دو محصول حوزه مدیریت دارایی را در بسیاری از موارد همچون بهره مندی از مدیریت حرفه ای و فعال دارایی، استفاده از تجارب، دانش و توانمندی های متخصصان خبره، کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس، افزایش احتمال کسب بازده بالاتر و موارد از این دست مشابه دانست. تفاوت عمده این دو محصول به انتظارات از سرمایه گذاری، دوره مدنظر جهت سرمایه گذاری و شناخت شخص سرمایه گذار نسبت به بازار سرمایه باز می گردد.